Paralympische Spelen: geschiedenis en moderniteit

Het is geen geheim dat hoe meer een persoon beweegt, hoe beter zijn gezondheid. Deze waarheid geldt voor iedereen zonder uitzondering, en in het bijzonder voor mensen met een handicap. De staat en andere mensen schenken immers vaak niet de nodige aandacht aan hen. Voor veel mensen met een handicap is sporten een van de weinige manieren om te laten zien dat ze net als wij zijn. Het is ook de krachtigste factor voor hun rehabilitatie.

Geschiedenis

Al in de 19e eeuw werden gehandicapten aangemoedigd om aan sport te doen. In dat jaar werd in Berlijn de eerste club voor slechthorenden opgericht. Reeds in augustus 1924 werden de eerste races gehouden. Nationale teams uit Nederland, België, Engeland, Polen, Frankrijk en Tsjechoslowakije namen deel. Italiaanse, Roemeense en Hongaarse atleten waren ook aanwezig. Deze landen hadden toen nog geen federaties.

De Olympische Spelen omvatten de volgende sporten: wielrennen, atletiek, schieten, zwemmen en voetbal.

In datzelfde jaar, op 16 augustus, werd een Comité voor Doven opgericht. In 1926 werd het handvest van de nieuwe organisatie aanvaard. Sinds die datum werden er wedstrijden voor doven gehouden. Daarna kwamen de andere Europese landen – Duitsland, Denemarken, Finland, Joegoslavië en Zwitserland. Andere Europese landen sloten zich pas na de oorlog bij de Spelen aan.

Voor mensen met aandoeningen aan het bewegingsapparaat ontwikkelde Stoke-Mandeville al in 1944 een gespecialiseerd trainingsprogramma, dat deel ging uitmaken van de algemene behandeling. Het werd opgericht door Professor Ludwig Gutmann. Hij werd ook directeur van dit centrum en voorzitter van de vereniging voor gehandicapten.

In de zomer van 1948 vonden de grootste Paralympische Spelen van het naoorlogse tijdperk plaats. Atleten uit heel West-Europa kwamen naar Groot-Brittannië. Ook het aanbod van concurrentie is aanzienlijk uitgebreid. Alleen al aan boogschieten namen 16 atleten deel. De wereldgemeenschap steunde het idee. De Spelen werden een echt feest, en reeds in 1952 stuurden alle Europese landen hun sportdelegaties naar de wedstrijden.

Ook de categorieën atleten breidden zich uit. Zelfs mensen met een ruggenmergletsel konden meedingen naar gouden medailles.

In 1959 werd het wedstrijdreglement opgesteld. Begin jaren ’90 namen atleten met een harttransplantatie deel aan de Spelen en liepen zelfs de marathon.

Naast de Paralympische Spelen werden ook de “Speshila Olympische Spelen” zeer populair. Mensen met een verstandelijke handicap namen eraan deel. Alle bijdragen aan deze wedstrijden worden uitsluitend geleverd door liefdadigheidsstichtingen en particuliere donaties. Er zijn geen royalty’s, in de gebruikelijke zin van het woord. Er is geen leeftijdsgrens, want iedereen heeft evenveel kans om te winnen.

In 1972 namen ongeveer 1000 atleten deel aan de Spelen. De meest representatieve delegaties kwamen uit Duitsland, Frankrijk en Engeland.

Toen werden de wedstrijden verrijkt met nieuwe disciplines (goalball, honderd meter voor blinden), wereldrecords werden gevestigd in het zwemmen. Het grootste aantal prijzen werd gewonnen door Duitse en Amerikaanse atleten. De Zuid-Afrikaanse atleten behaalden de derde plaats.

Naast de wedstrijden ontwikkelden de organisatoren een uitgebreid cultureel programma. Ook werd voor het concertprogramma en ander vermaak een tent geplaatst in het plaatselijke revalidatiecentrum.

De meest spectaculaire 10e Paralympische Spelen vonden plaats in Atlanta, VS. Meer dan 3.000 atleten namen deel aan de Spelen. Meer dan 400.000 toeschouwers waren getuige van een stralend sportfestijn. Er werden wedstrijden gehouden in 20 takken van sport, waaronder 3 demonstratiewedstrijden. Voor het eerst deden atleten met mentale problemen mee aan zwem- en atletiekwedstrijden.

Tijdens wedstrijden in de Canadese stad Toronto werden de prestaties van atleten uitgezonden door de massamedia (TV). Er volgde een bittere nasleep toen sommige atleten, uit onvrede met het apartheidsbeleid, weigerden naar de wedstrijd te komen toen zij ontdekten dat Zuid-Afrikaanse atleten zouden meedoen.

Elk jaar breidde de reikwijdte en het aantal deelnemers zich snel uit. In het jaar 2000 bedroeg het aantal deelnemers meer dan 3.880. Er waren vertegenwoordigers uit 130 landen. Het grootste aantal deelnemers was afkomstig uit Australië, Duitsland, de VS, Engeland, Zweden en Japan.

Sinds 1976 worden naast de zomerspelen ook de winterspelen van de Paralympics gehouden. In 1992 werden de wedstrijden in biatlon, alpineskiën en sleeën gehouden. Atleten uit Rusland streden in die tijd onder een verenigde vlag.

Op de 6e Spelen konden de toeschouwers voor het eerst zittende hockeywedstrijden zien.

De Paralympics vandaag

Alle deelnemers worden in drie groepen verdeeld:

• slechtzienden;
• zitten;
• staand.

De eerste groep wordt begeleid door speciale gidsen die de atleten stemcommando’s geven.

Het is toegestaan speciale uitrusting te gebruiken (mono-ski’s, zitski’s, alsmede talrijke orthopedische hulpmiddelen).

De atleet voert de afdaling één keer uit. In de langlaufwedstrijd is de winnaar degene die het parcours het snelst heeft afgelegd.

De belangrijkste voorwaarde is de aanwezigheid van speciale poorten op het spoor. In het geval van een misser, wordt de atleet gediskwalificeerd.

Bij curlingwedstrijden kunnen atleten betrokken zijn met cerebrale parese, mobiliteitsbeperkingen van het onderlichaam en multiple sclerose. Zowel mannen als vrouwen kunnen meedoen.